Rất nhiều bạn nhắn tin qua ĐTHT Anh Phương hỏi
❓ “ĐÔNG TRÙNG ĐƯỢC NHIỀU NGƯỜI TRỒNG VÀ TRỒNG DỄ NHƯ RAU?!!!”
❓ ” ĐTHT NUÔI CẤY KHÁC ĐTHT TỰ NHIÊN THẾ NÀO, ƯU ĐIỂM LÀ GÌ?!!!“
Thường thì Anh Phương hay trả lời gọn nhưng vì ngày càng có nhiều bạn hỏi câu hỏi tương tự nên AP nghĩ phải trả lời kỹ hơn một chút.
❓ Đầu tiên phải xem ĐTHT LÀ NẤM LOẠI NÀO?
???? ĐTHT là nấm dược liệu, nấm dược liệu khác với nấm ăn ở điểm nấm dược liệu ngoài các thành phần dinh dưỡng mà phần lớn các nấm ăn có, nấm dược liệu còn có các hợp chất có dược tính.
???? NẤM ĂN
Các thành phần dinh dưỡng ở hầu hết các nấm ăn được tế bào nấm sản xuất nhờ CON ĐƯỜNG BIẾN DƯỠNG SƠ CẤP của tế bào, đây là các chất phục vụ trực tiếp cho hoạt động sống cơ bản của sinh vật như tăng trưởng, sinh sản. Vì thế các chất này ĐƯỢC TẠO RA TRONG SUỐT VÒNG ĐỜI của sinh vật với lượng lớn.
???? NẤM DƯỢC LIỆU
Trái lại, các hợp chất có dược tính của nấm dược liệu được tạo ra nhờ CON ĐƯỜNG BIẾN DƯỠNG THỨ CẤP của tế bào, các hợp chất này thường giúp bảo vệ và tăng khả năng thích nghi của sinh vật với môi trường.
Vì thế, thành phần và hàm lượng dược chất của nấm PHỤ THUỘC VÀO GIAI ĐOẠN TĂNG TRƯỞNG VÀ ĐIỀU KIỆN MÔI TRƯỜNG ???? nơi nấm sinh sống.
Nói cách khác, vì là hợp chất giúp bảo vệ và tăng thích nghi nên muốn sinh vật sản xuất nhiều hợp chất thứ cấp thì cần “đưa” sinh vật vào “tình trạng”: “ cần được bảo vệ” và “phải thích nghi”.
❓ ĐTHT TỐT CẦN ĐƯỢC NUÔI CẤY THẾ NÀO?
Như vậy, tương tự các nấm dược liệu khác, để ĐTHT có dược tính tốt cần phải quan tâm đến các chỉ tiêu sau:
???????? Chủng giống nấm: tiềm năng sản xuất dược chất của các chủng nấm khác nhau sẽ không giống nhau. Hơn nữa ĐTHT là nấm rất dễ bị thoái hoá. Sau một thời gian nuôi cấy, giống sẽ bị mất các đặc tính tốt, vì thế cần phải có phương pháp đúng và thường xuyên trong việc lai tạo, chọn lọc để duy trì và phát triển nguồn giống.
???????? Điều kiện môi trường: có rất nhiều yếu tố môi trường có thể làm ảnh hưởng đến lượng dược chất của nấm: thành phần dinh dưỡng, chế độ nhiệt độ, độ ẩm, tỉ lệ nồng độ khí oxy/carbonic, chế độ chiếu sáng, thời gian nuôi cấy, thời điểm thu hoạch….
???????? Tất cả các yếu tố này phải được nghiên cứu để áp dụng, kết hợp sao cho đúng lượng, đúng loại và đúng thời điểm.
???? TÓM LẠI ????
Có lẽ đến đây ai cũng hiểu, như mọi loại nấm, cây dược liệu khác, nấm ĐTHT trồng với phương pháp và kỹ thuật “ như rau” và như “ nấm ăn” thì cũng sẽ có chất lượng dinh dưỡng như rau và nấm ăn chứ không thể thành nấm dược liệu. Đến đây mình chỉ nói xong phần “GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG” còn phần “SẠCH VÀ AN TOÀN” mình sẽ nói tiếp ở phần dưới.
❓ Có bạn sẽ hỏi tiếp “NẾU TÔI HỌC QUY TRÌNH ĐÚNG THÌ SẼ ỔN?!!!”
???? Câu này chỉ đúng một phần rất nhỏ bởi
???????? Bạn học quy trình đúng nhưng không có đủ kỹ năng chuyên môn để theo dõi, kiểm tra giống và các giai đoạn của quá trình nuôi cấy thì bạn sẽ không thể có được ĐTHT có chất lượng. Vì sao? vì nấm là sinh vật, không phải là máy móc để hỏng bộ phận nào đó thì mình sẽ thấy dấu hiệu rõ ràng.
???????? Vì thế để theo dõi và phát hiện được các vấn đề xảy ra trong quá trình nuôi cấy sinh vật bạn cần phải có người giám sát kỹ thuật và thực hiện kỹ thuật với kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm vững vàng.
❓Quay trở lại với thắc mắc ” ĐTHT NUÔI CẤY KHÁC ĐTHT TỰ NHIÊN THẾ NÀO, ƯU ĐIỂM LÀ GÌ?!!!“
???? Phần trả lời ở trên chắc đã giúp các bạn giải quyết phần nào thắc mắc, bởi rõ ràng chất lượng ĐTHT phụ thuộc vào giống và điều kiện môi trường.
???? ĐTHT TỰ NHIÊN
???????? Điều kiện thiên nhiên có thể thay đổi giữa các ngày, tháng, năm. Vì thế có thể năm này điều kiện tự nhiên giúp ĐTHT có chất lượng tốt nhưng năm khác thì không, đặc biệt là trong tình trạng trái đất chịu tác động lớn của biến đổi khí hậu như thế này.
???????? ĐTHT thiên nhiên được tăng trưởng và thu hoạch theo hình thức “ hái, lượm” vì thế nguy cơ nấm bị tạp nhiễm với các loại nấm hoặc vi sinh vật có hại rất cao, có thể gây hại đến sức khoẻ người dùng.
???????? Giá thành rất cao vì thế người sử dụng thường dùng lượng ĐTHT thấp hơn lượng ĐTHT cần dùng để có hiệu quả dược học.
???????? Nguy cơ mua và sử dụng ĐTHT giả rất cao.
???? ĐTHT NHÂN TẠO
Vậy nuôi cấy nhân tạo giúp gì cho việc sản xuất ĐTHT
???????? Việc kiểm soát hiệu quả chất lượng giống và điều kiện môi trường trong quy trình nuôi cấy sẽ giúp đảm bảo chất lượng ĐTHT.
???????? Việc kiểm soát hiệu quả điều kiện vô trùng trong quy trình nuôi cấy và thu hoạch giúp sp không bị tạp nhiễm với các loại nấm và vi sinh vật có hại.
???????????? Cũng cần lưu ý: việc kiểm soát vô trùng hiệu quả là một trong những yếu tố rất quan trọng để có ĐTHT “sạch” cả về nghĩa đen và nghĩa bóng. Có lý do để người tiêu dùng có thuật ngữ “ thực phẩm sạch” và “thực phẩm không sạch”. Với nuôi cấy nấm, việc “sạch” phụ thuộc hoàn toàn vào phương pháp, cách thức thực hiện, kiểm soát điều kiện vô trùng.
???????? Giá thành thấp hơn so với ĐTHT tự nhiên, do vậy với cùng chi phí người sử dụng có cơ hội được dùng đủ lượng ĐTHT để có được hiệu quả về dược học.
???? TÓM LẠI
Để sản xuất nấm dược liệu có chất lượng tốt, quy trình sản xuất phải được giám sát chặt chẽ và khoa học về giống, về quy trình nuôi cấy và thu hoạch. Đồng thời, phương pháp kiểm soát vô trùng phải được thực hiện tốt để đảm bảo tính “sạch” và hiệu quả của nấm dược liệu.
